آموزش بافت فرشهای سه بعدی و طرح برجسته قسمت دوم
امشب سعی خواهم کرد انواع برجسته کاری که بر روی فرش انجام میگیرد اشاره مختصری داشته باشم
از انواع روشهای برجسته کاری اول به کف تراشی یا همان کف زنی باید اشاره کنیم که پایه و اساس این کار به شمار می آید
در این روش بعد از انجام مراحل مقدماتی فرش را روی دستگاه سوار کرده
و متناسب با نوع گره بافته شده از جمله گره ترکی یا فارسی که همان متقارن یا نا متقارن است شروع به قیچی کاری و برداشتن کف مورد نظر میکنیم .
در این روش از برجسته کاری در اول نوع طرح موجود و ذوق هنری برجسته کار تعیین کننده حجم و نقاط برجسته خواهد بود
این بدان معنی است که میشود در یک طرح فرش استاد کار چندین نوع برجسته با احتساب نقوش بتواند اجرا کند
در کف تراشی نقطه بسیار مهم حجم باقی مانده در کف است که آن هم متناسب با رجشمار فرش تعیین شده
که در غیر این صورت یا باعث زرتی شدن در فرش خواهد شد یا حجم اضافی مانده و کیفیت کار را پایین خواهد آورد
در این روش تمام کف مورد نظر از جمله حاشیه و متن و لچک و ترنج در فرش بصورت صاف و یکدست قیچی کاری شده
و نقوش مورد نظر بالاتر از کف قرار میگیرند
در این روش مرحله اول کف زنی بوده
و بعد از اتمام خالی کردن نوبت به تمیز کاری یا دورگیری نقوش میرسد
که بسته به طرح و نقش موجود و مهارت استاد کار زاویه ای که به قیچی میدهد در بریدن قوس و انحنای موجود را ایجاد خواهدکرده
باز از نکات بسیار مهم در این کار شناخت انواع نقوش تزیینی در فرش است
هنرمند برجسته کار باید با چرخش اسلیمی و ختایی آشنایی کافی داشته و بتواند نقطه شروع و پایان آن را در طرح شناخته و متناسب با در برجسته کردن این نقوش تدبیر و حجم مورد نیاز را انتخاب کند
که در غیر این صورت هارمونی در کار را نخواهد داشت
از دیگر نکات بسیار مهم شناخت انواع طراحی در کار است .
از جمله طرحهای سرتاسری طرحهای یک دوم طرحهای یک چهارم
در طرحهای سرتاسری چون نقوش تقریبا تکراری ندارند کار برجسته کردن در آنها تقریبا ساده تر از سایر سایر طرحهای دیگر است
در طرحهای یک دوم تمام نقوش برجسته شده در قسمت اول به هر نوع که کار شده باشد باید قرینه ان آن هم به همان منوال انجام شود
که سختی کار زمانی بروز میکند که شما طرحی در طرف اول را برجسته کرده اید ولی در طرف مقابل درست برعکس آن را باید برجسته کنید
شاید به نظر ساده بیاید ولی در حین کار تسلط و مهارت استاد کار را میطلبد
و سخت ترین طرح در این روش از کار طرحهای یک چهارم هستند که در چهار جهت مختلف و قرینه با هم استاد کار نقوش را برجسته میکند
حال این در مورد برجسته کاری فرش های زیر انداز بود که اصول سنتی در آنها رعایت میشود
ببخشید این حجم چطور محاسبه میشه فرمول خاصی داره
در انواع تابلو فرشها باز این روش از برجسته کاری انجام میشود
بر حسب ابعاد نقوش و رج بافت و حجم بافت تعیین میشود
در قسمتهای بعد انواع روشهای دیگر برحسته را مورد بررسی قرار خواهیم داد
نمونه برجسته کاری فرش یک دوم محرابی که هم اکنون در موزه هنرهای اسلامی است.
